 |
| Η ΔΕΗ είναι από τα μεγαλύτερα φιλέτα που έχουν βάλει στο μάτι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι |
Τη διάνοιξη νέων πεδίων κερδοφορίας για ξένους και ελληνικούς επιχειρηματικούς ομίλους, μέσα από την εκποίηση του συνόλου της κρατικής περιουσίας και των υποδομών της χώρας, προωθεί η κυβέρνηση, με το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων. Μέχρι τα τέλη του 2014, η κυβέρνηση μέσω του «Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου» (ΤΑΙΠΕΔ), στο οποίο έχει μεταβιβάσει το σύνολο των κρατικών υποδομών και επιχειρήσεων, ετοιμάζεται να παραδώσει (ξεπουλήσει) στα μονοπώλια από λιμάνια, αεροδρόμια και σιδηροδρόμους, μέχρι το στρατηγικό τομέα της Ενέργειας της Ελλάδας.
Πάνω σ' αυτό το έδαφος, η χώρα μετατρέπεται σε πεδίο εκδήλωσης οξυμένων ανταγωνισμών ανάμεσα σε μονοπώλια που διεκδικούν και ενδιαφέρονται για κομμάτι από την πίτα των ιδιωτικοποιήσεων. Επιχειρήσεις - κολοσσοί
από Αμερική, Γαλλία, Κίνα, Ρωσία, Ισραήλ, Γερμανία και άλλες ισχυρές καπιταλιστικές χώρες, είτε αυτόνομα, είτε σε κοινοπραξίες με ελληνικούς επιχειρηματικούς ομίλους, ετοιμάζονται να εφορμήσουν για να αποκομίσουν τεράστια κέρδη από την εκμετάλλευση του λαού και των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας.
Οι κολεγιές με ντόπιους επιχειρηματικούς ομίλους, είναι αιτία όξυνσης των ενδοαστικών αντιθέσεων και στο εσωτερικό, αλλά και της αντιπαράθεσης ανάμεσα στα κόμματα της διαχείρισης, για το ποιο είναι το κατάλληλο μείγμα και οι ενδεδειγμένες διακρατικές συμμαχίες, ανάλογα με τα ιδιαίτερα συμφέροντα που έχει κάθε μερίδα της αστικής τάξης. Ο «Ριζοσπάστης» καταγράφει σήμερα ένα ενδεικτικό μέρος των υποδομών και των ενεργειακών πηγών, που η κυβέρνηση ετοιμάζεται να εκχωρήσει στα μονοπώλια.
1. Κοιτάσματα Υδρογονανθράκων
-- Κατάκολο, Πατραϊκός Κόλπος, Ιωάννινα: Για την εκμετάλλευση των τριών εντοπισμένων κοιτασμάτων, προσφορά έχει καταθέσει η ελληνικών συμφερόντων εταιρεία «Energean Oil and Gas», που διαχειρίζεται τα κοιτάσματα του Πρίνου και της Καβάλας, στην οποία πρόσφατα μπήκε μέτοχος με κεφάλαια 60 εκατομμυρίων ευρώ η αμερικάνικη κοινοπραξία «Third Point». Η «Energean» συμμετέχει στους διαγωνισμούς σε συνεργασία με τις εταιρείες«Schlumberger» (ΗΠΑ - Νορβηγία), την «Trajan Oil» (Βρετανία) και την καναδική«Petra Petroleum». Για την περιοχή του Πατραϊκού, προσφορά έχει καταθέσει η κοινοπραξία των «Ελληνικών Πετρελαίων» (ΕΛΠΕ), της «Edison» (Ιταλία) και της«Petroceltic» (εταιρεία συμφερόντων της καναδικής «Taurus»). Για την περιοχή του Κατάκολου, προσφορά έχει καταθέσει η εταιρεία «Grekoil», με έδρα την Κύπρο που διαχειρίζεται νορβηγικά κεφάλαια.
-- Ιόνιο - Νότια Κρήτη: Ο διαγωνισμός για την εκμετάλλευσή τους θα ξεκινήσει μέσα στο 2014. Αναμένεται να συμμετέχουν μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες ήδη ελέγχουν και εκμεταλλεύονται κοιτάσματα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει ήδη η βρετανική BP, η ολλανδική «Shell», η γαλλική «Total», οι αμερικανικές «Noble Energy» (δραστηριοποιείται στην Κύπρο) η «Exxon» και ισραηλινή «Delek».
2. Φυσικό Αέριο - Ηλεκτρική Ενέργεια - Νερό
-- ΔΕΠΑ: Στις αρχές του 2014, αναμένεται να ξεκινήσει ο δεύτερος διαγωνισμός για την πώληση της Δημόσιας Επιχείρησης Παροχής Αερίου (ΔΕΠΑ), μετά την αποτυχία του πρώτου που προκήρυξε το ΤΑΙΠΕΔ. Το ρωσικό μονοπώλιο«Gazprom» αναμένεται να επανέλθει και να καταθέσει νέα προσφορά, όπως ανακοίνωσε και η Βαλεντίνα Ματβιένκο, πρόεδρος της ρωσικής Ανω Βουλής, που επισκέφτηκε πρόσφατα την Αθήνα και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό. Πρόταση για την απόκτηση της ΔΕΠΑ, πιθανά να καταθέσει και ο ρωσικός ενεργειακός όμιλος «Rosneft», ο οποίος τελευταία υπέγραψε συμφωνία με την αζέρικη εταιρεία «Socar» (έχει εξαγοράσει τον ΔΕΣΦΑ), προκειμένου να συνεργαστούν στην έρευνα και την εκμετάλλευση πετρελαίου και φυσικού αερίου. Κυβερνητικές πηγές δεν αποκλείουν προσφορά στο νέο διαγωνισμό να καταθέσει και η γαλλική εταιρεία «ΕDF».
-- ΔΕΗ: Το κυβερνητικό σχέδιο για το «σπάσιμο» της ΔΕΗ και την πώληση σε τμήματα των υποδομών και των δικτύων της, αναμένεται να προσελκύσει πολλούς μονοπωλιακούς ομίλους. Για την εξαγορά του 51% του ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ΑΕ), δηλαδή των δικτύων της ΔΕΗ που βγάζει «στο σφυρί» η κυβέρνηση, ενδιαφέρον αναμένεται να εκδηλώσει η κινεζική εταιρεία «Three Gorges», η οποία πρόσφατα εξαγόρασε της κρατική εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας της Πορτογαλίας, καθώς και η ιταλικών συμφερόντων εταιρεία «Terna».
Για την εξαγορά των μετοχών της ΔΕΗ, αλλά και των μονάδων της ΔΕΗ (λιγνιτικές, υδροηλεκτρικά φράγματα και φυσικού αερίου), που θα πουληθούν σε ιδιώτες μέσω μιας «μικρής ΔΕΗ», όπως προβλέπει το κυβερνητικό σχέδιο, αναμένεται να «κονταροχτυπηθούν» τεράστιοι ενεργειακοί όμιλοι: Οι γερμανικές«Ε.ΟΝ» και «RWE», που ήδη δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα μέσω των επενδύσεων σε «Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας». Η αμερικάνικη πολυεθνική«Silchester», που ελέγχει ήδη το 10%των μετοχών της ΔΕΗ. Η ρωσική«Gazprom» που θα διεκδικήσει τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο. Η γαλλική «EDF», η οποία ενδιαφέρεται για την απόκτηση των δικαιωμάτων των κοιτασμάτων λιγνίτη που υπάρχουν στην Ελλάδα, αλλά και για την εκμετάλλευση των λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ, είτε μέσω της εξαγοράς τους, είτε με τη συμμετοχή της σαν «στρατηγικός επενδυτής» στη ΔΕΗ. Επίσης, η ιταλική εταιρεία «Edison», καθώς και η γαλλική «Electricite de France».
-- ΕΥΔΑΠ - ΕΥΑΘ: Για την εξαγορά του δικτύου ύδρευσης της Ελλάδας, ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει δυο μεγάλες γαλλικές εταιρείες, σε συνεργασία με εγχώριους επιχειρηματικούς ομίλους. Για την εξαγορά της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον οι γαλλικοί κολοσσοί της «Suez» και της «Veolia», με την πρώτη να έχει στήσει κοινοπραξία με τον επιχειρηματικό όμιλο της οικογένειας Μπόμπολα και τη δεύτερη με την «ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ» του Γ. Αποστολόπουλου και την ισραηλινή εταιρεία ύδρευσης «Mekorot». Στην περίπτωση της ΕΥΑΘ, η γαλλική εταιρεία «Suez» έχει προβάδισμα, αφού ήδη κατέχει το 5% της επιχείρησης ύδρευσης της Θεσσαλονίκης. Οι δυο γαλλικές εταιρείες συγκαταλέγονται στα ισχυρότερα μονοπώλια του κόσμου στον τομέα του ελέγχου και της διάθεσης υδάτων.
-- ΕΛΠΕ: Η κυβέρνηση ετοιμάζεται να πουλήσει το 35,5% των μετοχών των ΕΛΠΕ που κατέχει (το υπόλοιπο ανήκει στον όμιλο Λάτση). Τα ΕΛΠΕ είναι η μεγαλύτερη εταιρεία διύλισης και διανομής πετρελαίου στην Ελλάδα. Λειτουργεί τρία διυλιστήρια στη νότια και βόρεια Ελλάδα, που καλύπτουν περίπου το 70% της ικανότητας διύλισης της χώρας και ένα διυλιστήριο στην ΠΓΔΜ. Για την εξαγορά τους, ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει εταιρείες από το Κατάρ, αλλά και μεγάλες ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες.
3. Υποδομές - Εγκαταστάσεις
-- Λιμάνια: Το επόμενο διάστημα θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την εκχώρηση 12 λιμανιών της χώρας. Πρόκειται για τα λιμάνια του Πειραιά (ΟΛΠ), της Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) -το κράτος κατέχει το 74% στο καθένα-, του Βόλου, της Ραφήνας, της Ηγουμενίτσας, της Πάτρας, της Αλεξανδρούπολης, του Ηρακλείου, της Ελευσίνας, του Λαυρίου, της Κέρκυρας και της Καβάλας (το κράτος κατέχει το 100% σε όλα). Για τον έλεγχο του λιμανιού του Πειραιά, πρόταση αναμένεται να καταθέσει η Κινέζικη «Cosco». Για τα υπόλοιπα λιμάνια της χώρας, οι ανταγωνισμοί θα κορυφωθούν ανάμεσα σε ρωσικές εταιρείες, αλλά και ομίλους, με έδρες κράτη - μέλη της ΕΕ.
-- Σιδηρόδρομοι: Η κερδοφόρα «ΤΡΑΙΝΟΣΕ» έχει μετατραπεί σε «μήλο της Εριδος» ανάμεσα σε ισχυρά μονοπώλια. Οι λεγόμενες «άγονες» σιδηροδρομικές γραμμές, που επιδοτούνται με 50 εκατ. ευρώ το χρόνο για την επόμενη πενταετία, αλλά και τα ακίνητα αξίας 110 εκατ. ευρώ που μεταβιβάζονται στην εταιρεία, αποτελούν μεγάλη «προίκα» για την ιδιωτικοποίηση της κρατικής εταιρείας. Επιπλέον, η «αξιοποίηση» της «ΤΡΑΙΝΟΣΕ» για τη μεταφορά εμπορευμάτων από και προς τα λιμάνια της χώρας στην Κεντρική Ευρώπη, αποτελούν ισχυρό κερδοφόρο κίνητρο για τις πολυεθνικές.
Στο διαγωνισμό για την εξαγορά της «ΤΡΑΙΝΟΣΕ» φέρονται έτοιμοι να συμμετέχουν: Οι«Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι», οι οποίοι όμως θέλουν να εξαγοράσουν την «ΤΡΑΙΝΟΣΕ» πακέτο με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Η κινέζικη «Cosco», που θέλει την εταιρεία πακέτο με το λιμάνι του Πειραιά. Ενδιαφέρον για την εξαγορά του ΟΣΕ, του σιδηροδρομικού δικτύου και των υποδομών του, αλλά και της «ΤΡΑΙΝΟΣΕ», έχει επιδείξει η γαλλική εταιρεία σιδηροδρόμων «SNCF». Το γαλλικό μονοπώλιο ενδιαφέρεται τόσο για το κομμάτι των επιβατικών, όσο και για των εμπορευματικών μεταφορών, αφού η Ελλάδα και τα λιμάνια της αποτελούν διαμετακομιστικό κόμβο. Επίσης, οι γαλλικές εταιρείες«Alstom» και «Bombardier» εμφανίζονται μεταξύ των ενδιαφερομένων για την επικείμενη ιδιωτικοποίηση της «Rosco», της εταιρείας που αναλαμβάνει τις συντηρήσεις του τροχαίου υλικού των ελληνικών σιδηροδρόμων. Ενδιαφέρον έχει εκδηλώσει και η γερμανική εταιρεία «Deutsche Bahn».
-- Αεροδρόμια: Για το αεροδρόμιο Αθηνών, φαβορί για τον πλήρη έλεγχό του (η κυβέρνηση πουλάει το 55% των μετοχών που κατέχει), είναι η καναδική κοινοπραξία«PSP Investements», η οποία πρόσφατα εξαγόρασε το 26,7% του μεριδίου της Γερμανικής «HOCHTIEF Airports», που μέχρι σήμερα εκμεταλλευόταν το αεροδρόμιο. Για το «Ελευθέριος Βενιζέλος», ενδιαφέρον έχουν δείξει και οι κινέζικοι όμιλοι «Shenzhen Airport» και «Friedmann Pacific Asset Management», που έχουν επισκεφτεί την Αθήνα και έχουν συναντηθεί με τον πρωθυπουργό. Επίσης, ενδιαφέρον δεν αποκλείεται να εκδηλώσει και η «Αirport De Paris», μεγάλος μονοπωλιακός όμιλος που δραστηριοποιείται στη διαχείριση αεροδρομίων.
Μεγάλες ξένες και ελληνικές επιχειρήσεις έχουν καταθέσει προσφορές και για την εξαγορά των 19 περιφερειακών αεροδρομίων, που η κυβέρνηση ετοιμάζεται να παραχωρήσει σε ιδιώτες για τα επόμενα 35 χρόνια. Πρόκειται για αεροδρόμια με επιβατική κίνηση που αγγίζει τα 9 εκατ. επιβάτες το χρόνο. Ο διαγωνισμός για την παραχώρηση των αεροδρομίων τα χωρίζει σε δυο ομάδες. Η «Ομάδα Α» περιλαμβάνει τα αεροδρόμια Θεσσαλονίκης, Κέρκυρας, Χανίων, Κεφαλονιάς, Ζακύνθου, Ακτίου, Καβάλας (σε αυτή την κατηγορία ο επενδυτής μπορεί να προσθέσει και τα αεροδρόμια Αλεξανδρούπολης, Αράξου και Καλαμάτας). Η «Ομάδα Β» περιλαμβάνει τα αεροδρόμια Ρόδου, Κω, Σάμου, Μυτιλήνης, Μυκόνου, Σαντορίνης και Σκιάθου (σε αυτή την κατηγορία ο επενδυτής μπορεί να προσθέσει και τα αεροδρόμια σε Κάρπαθο, Λήμνο και Χίο).
Οι επτά κοινοπραξίες που έχουν καταθέσει προσφορές για την εκμετάλλευση των περιφερειακών αεροδρομίων είναι: Η Αμερικάνικη «Advent», η γαλλική «Aeroports de cote d' Azur», η κροατική «Agrokor Novaport Development», στην οποία συμμετέχουν και γερμανικά κεφάλαια. Επίσης, ο γαλλικός όμιλος «Vinci» σε συνεργασία με την ελληνική εταιρεία «Ελλάκτωρ». Η ελβετική εταιρεία «Zurich Airport» σε κοινοπραξία με την ελληνική «J&P ΑΒΑΞ». Η γερμανική «Fraport», σε συνεργασία με τον όμιλο Κοπελούζου. Η αμερικάνικη «Corporation America» με την ελληνική«ΜΕΤΚΑ Κατασκευαστική».
-- Αμυντική Βιομηχανία: Το κυβερνητικό σχέδιο «αναδιάρθρωσης» της ΕΑΣ, ΕΛΒΟ, ΛΑΡΚΟ, που μαζί με τις απολύσεις προσωπικού προβλέπει την ιδιωτικοποίηση τους, αναμένεται να προσελκύσει ξένες πολεμικές βιομηχανίες. Ηδη αμερικανικές, ισραηλινές και γαλλικές εταιρείες, εξετάζουν τα περιουσιακά στοιχεία και τις παραγωγικές δυνατότητες των κρατικών εταιρειών.
-- Ακίνητα: Στον τομέα της εξαγοράς κρατικών ακινήτων, προτάσεις έχουν καταθέσει μεγάλες εταιρείες από τις ΗΠΑ. Το αμερικάνικο funds «NCH» πλειοδότησε για την αγορά της έκτασης στην Κασσιόπη της Κέρκυρας. Επίσης οι αμερικάνικοι όμιλοι«Intercontinental» και «Oakhill» συμμετέχουν στο διαγωνισμό για τη μίσθωση και επαναμίσθωση των 28 κτιρίων του Δημοσίου. Ρωσικά κεφάλαια κινούνται για την απόκτηση δημόσιων εκτάσεων στη Βόρεια Ελλάδα και κυρίως στη Χαλκιδική και έχουν καταθέσει προσφορές για το ακίνητο στο Παλιούρι και στον Αγ. Ιωάννη Σιθωνίας.
Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες, σε προχωρημένες συζητήσεις για την πώληση «κόκκινων δανείων» που αφορούν στεγαστικά δάνεια με ξένες επιχειρήσεις «ReaL Estate», βρίσκονται όλες οι ελληνικές τράπεζες, ενόψει και της απόφασης της κυβέρνησης να προχωρήσει από τις αρχές του 2014 στην άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας. Εταιρείες όπως η «Oaktree Capital Management», που διαθέτει παραρτήματα από το Τόκιο μέχρι το Χονγκ Κονγκ, η «Marathon Asset Management», με έδρα τη Νέα Υόρκη, η κοινοπραξία «Monarch Alternative Capital» (αμερικανικών και βρετανικών συμφερόντων), έχουν στείλει στελέχη τους στην Ελλάδα για να αποκτήσουν πλεονέκτημα στο πλιάτσικο που θα στηθεί με τα κρατικά ακίνητα.
***
Η πώληση, ιδιωτικοποίηση και εκποίηση του μεγαλύτερου τμήματος της κρατικής περιουσίας, των υποδομών και του φυσικού πλούτου της χώρας, που σχεδιάζουν κυβέρνηση και τρόικα, θα έχει ολέθριες συνέπειες για τα λαϊκά στρώματα.
Ο έλεγχος από μονοπωλιακούς ομίλους των παρόχων ύδρευσης, ρεύματος και γενικότερα της Ενέργειας, θα φέρει υψηλότερα τιμολόγια για τους καταναλωτές και χειρότερης ποιότητας υπηρεσίες.
Η παραχώρηση λιμανιών, αεροδρομίων και σιδηροδρόμων, δεν πρόκειται να φέρει κανενός είδους ανάπτυξη. Αυτά θα λειτουργήσουν σαν διαμετακομιστικά κέντρα για τη μεταφορά εμπορευμάτων και οι όποιες θέσεις εργασίας δημιουργηθούν θα είναι με μισθούς πείνας και ανύπαρκτα εργασιακά δικαιώματα στο πρότυπο του «εργασιακού κάτεργου» της «Cosco».
H εκχώρηση των ενεργειακών πηγών και πόρων στα μονοπώλια, θα πυροδοτήσει την ένταση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και ανταγωνισμών, που μπορεί να οδηγήσουν σε ακόμα πιο επικίνδυνα μονοπάτια.Για να μπει στην υπηρεσία του λαού ο τεράστιος πλούτος της χώρας και οι παραγωγικές δυνατότητες που υπάρχουν, χρειάζεται άλλη οργάνωση της οικονομίας, με λαϊκή εξουσία.
Χρειάζεται κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, πανεθνικός κεντρικός σχεδιασμός της παραγωγής και εργατικός κοινωνικός έλεγχος.
