Καθώς πλέον ο νόμος -
λαιμητόμος για το Ασφαλιστικό βρίσκεται στη Βουλή, γίνεται φανερό το βάθος των
αντιδραστικών ανατροπών που επιφέρει. Στην πραγματικότητα, ο νέος νόμος, με τη
δημιουργία του νέου ασφαλιστικού μοντέλου, της «νέας αρχιτεκτονικής» που έλεγε
ο αρμόδιος υπουργός, δεν
προσθέτει απλά κάποιες νέες περικοπές στις συντάξεις, δεν επιφέρει μόνο
ορισμένες νέες χειρότερες αλλαγές σε πλευρές της
Ασφάλισης. Το βασικό με το νέο
νόμο είναι ότι αυτός σε βάθος χρόνου διαμορφώνει τις βάσεις ενός νέου ασφαλιστικού
τοπίου και γι' αυτό αποτελεί τομή.
Αυτό αφορά όλες τις παραμέτρους του νέου Ασφαλιστικού:
Ξεκινώντας από το «σπάσιμο» της παλιάς ενιαίας σύνταξης σε δύο
τμήματα, στη λεγόμενη «εθνική» και «ανταποδοτική», τα νέα χαμηλότερα
ποσοστά αναπλήρωσης που οδηγούν σε δραστικά μικρότερες συντάξεις στους
νέους συνταξιούχους, μέχρι το νέο καθεστώς των επικουρικών που
τις ωθούν προς εξαφάνιση, την κατάργηση των κατώτερων ορίων, αλλά
και του ΕΚΑΣ, την υπονόμευση της 15ετίας, τις
νέες προϋποθέσεις για τιςσυντάξεις χηρείας, τις ανατροπές στις αναπηρικές, τις νέες
αυξημένες εισφορές για μεγάλα τμήματα ασφαλισμένων, τη δημιουργία ενός
μοναδικού φορέα ασφάλισης για δημόσιο και ιδιωτικό, μισθωτούς, αγρότες
και αυτοαπασχολούμενους.
Αφορά, επίσης, το ύψος της κρατικής χρηματοδότησης, που
και αυτό μειώνεται δραστικά. Το ζοφερό σκηνικό συμπληρώνουν πλήθος
άλλων διατάξεων, που διαμορφώνουν ένα νέο αντιασφαλιστικό πλαίσιο -
βόμβα στα ασφαλιστικά δικαιώματα για τους σημερινούς ασφαλισμένους, τους
συνταξιούχους και κυρίως τις γενιές που ακολουθούν.
Ο,τι κόπηκε, κόπηκε
Οσον αφορά στις συντάξεις που σήμερα αποδίδονται, η
επιδείνωση δεν αφορά μόνο στο γεγονός ότι το νομοσχέδιο προσθέτει μια νέα
μείωση (τη 12η) πάνω στις παλιές, κόβοντας επιπλέον τις επικουρικές, όταν
αυτές, αθροιζόμενες με τις κύριες, ξεπερνούν ένα συγκεκριμένο ποσό. Το
χειρότερο είναι ότι μέσα από τονεπανυπολογισμό όλων των συντάξεων που
δίνονται μέχρι τώρα, με βάση το νέο μοντέλο οι μειώσεις που
επιβλήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια νομιμοποιούνται και «κλειδώνουν».
Ο περίφημος επανυπολογισμός γίνεται ο μηχανισμός για
να βρει νομιμοποίηση ο ισχυρισμός ότι οι μειώσεις αυτές ήταν «δίκαιες» και ότι
οι σημερινοί συνταξιούχοι κακώς λάμβαναν τα ποσά που είχαν εκδώσει τα Ταμεία
τους σύμφωνα με τις παλιές προϋποθέσεις. Κατά συνέπεια, το νέο μοντέλο
γίνεται η «Κολυμβήθρα του Σιλωάμ» για να ξεπλυθούν όλες οι προηγούμενες
περικοπές.
Το ίδιο ισχύει και για την κατάργηση της 13ης
και 14ης σύνταξης, καθώς πλέον και η περικοπή αυτή νομιμοποιείται με
το νέο νόμο, παρά το γεγονός ότι οι μισθωτοί του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα θα
συνεχίζουν να καταβάλλουν 14 μηνιαίες εισφορές το χρόνο. Ετσι, από την
προεκλογική υπόσχεση για επιστροφή της 13ης σύνταξης, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ
νομοθετεί αμετάκλητα την απόδοση 12 συντάξεων το χρόνο.
Με το νέο νόμο καταργούνται τα κατώτερα όρια κύριων
και επικουρικών συντάξεων, αλλά και το ΕΚΑΣ.Ομως, τα
κατώτερα όρια (486 ευρώ στο ΙΚΑ με 15ετία) πρόσφεραν μια ελάχιστη προστασία σε
όσους ασφαλισμένους δεν είχαν την τύχη στον εργάσιμο βίο τους να έχουν συνεχή
απασχόληση ή ήταν θύματα της «μαύρης» ανασφάλιστης εργασίας που επέβαλλαν οι
εργοδότες καπιταλιστές, των χαμηλών μισθών. Ηταν ταυτόχρονα ένας μηχανισμός
όπου αποτυπωνόταν η εσωτερική αλληλεγγύη του συστήματος, η οποία πλέον
καταργείται οριστικά.
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με την κατάργηση του
ΕΚΑΣ, το οποίο θεσμοθετήθηκε το 2002, όταν διαπιστώθηκε ότι η αποσύνδεση - που
έγινε στις αρχές της δεκαετίας του '90 - των κατώτερων συντάξεων από το ύψος
των κατώτερων μεροκάματων των μισθωτών και λόγω του πληθωρισμού οδηγούσε μεγάλα
τμήματα συνταξιούχων σε κατάσταση φτώχειας. Τώρα καταργείται και το ΕΚΑΣ, αποδεικνύοντας
ότι ο νόμος όχι μόνο δεν προστατεύει τους «αδύνατους», όπως ισχυρίζεται η
κυβέρνηση, αλλά χτυπά ειδικά αυτή την ομάδα συνταξιούχων.
Λιγοστεύει η συμμετοχή του κράτους
Η θεσμοθέτηση της λεγόμενης «εθνικής» σύνταξης όχι
μόνο δεν αντικαθιστά τα κατώτερα όρια, αλλά δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα,
αφού η απόδοση ολόκληρου του ποσού των 384 ευρώ εξαρτάται από τη συμπλήρωση 20
ετών ασφάλισης. Με τον τρόπο αυτό γίνεται το πρώτο βήμα για να καταργηθεί η
15ετία, καθώς πλέον στο νέο μοντέλο τα 15 χρόνια δεν κατοχυρώνουν πλήρη
ασφαλιστικά δικαιώματα, ούτε τα ελάχιστα.
Στην πραγματικότητα, το «σπάσιμο» της παλιάς ενιαίας
σύνταξης σε δύο τμήματα, πέραν των άλλων συνεπειών, είναι ο μηχανισμός
εκείνος γα να περιορίσει στο ελάχιστο την κρατική χρηματοδότηση προς το Σύστημα
Κοινωνικής Ασφάλισης (ΣΚΑ), η οποία πλέον περιορίζεται μόνο στην
κάλυψη της μίζερης «εθνικής» σύνταξης.
Ετσι πετυχαίνεται η σταδιακή απόσυρση του κράτους από
τη χρηματοδότηση του συστήματος και η ελαχιστοποίηση της συνεισφοράς του σε
αυτό. Αλλωστε, ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας, Γ. Κατρούγκαλος, παραδέχτηκε ότι το
νέο μοντέλο στην πλήρη εφαρμογή του θα επιφέρει μείωση της συνολικής
συνταξιοδοτικής δαπάνης από το 17% του ΑΕΠ σήμερα στο 7% - 8% τις επόμενες
δεκαετίες! Κατά συνέπεια, η «δικαιοσύνη» και η «ισονομία», όπως και η
«βιωσιμότητα» του συστήματος, είναι προπαγανδιστικά φούμαρα.
Στην ίδια λογική, δεν αναγνωρίζονται ίδια ασφαλιστικά
δικαιώματα και για τους δικαιούχους αναπηρικών συντάξεων, αφού
και αυτοί θα λαμβάνουν ολόκληρη την «εθνική» μόνο στην περίπτωση αναπηρίας άνω
του 80%. Αντίθετα, δικαιούχοι αναπηρικής σύνταξης με μικρότερο ποσοστό
αναπηρίας θα λαμβάνουν μόλις το 50% ή το 75% της «εθνικής».
Με τον τρόπο αυτό δημιουργούνται τρεις
ταχύτητες αναπηρικών συντάξεων, πέραν της αναθεώρησης προς το
δυσμενέστερο όλου του καθεστώτος απόδοσης των αναπηρικών που προβλέπει ο νόμος.
Και ενώ γίνονται αυτά τα αίσχη σε βάρος των αναπήρων ασφαλισμένων και των
δικαιούχων τους, η κυβέρνηση τολμά να μιλά για μοντέλο «ισονομίας» και
«δικαιοσύνης».
Το ίδιο βάναυση και προκλητική είναι η διάταξη που
αφορά τις συντάξεις χηρείας (θανάτου), καθώς τίθεται ως όριο
για το δικαιούχο η συμπλήρωση του 55ου έτους. Δηλαδή, αν μια οικογένεια χάσει
τον εργαζόμενο που δουλεύει και ο/η δικαιούχος είναι 50 ετών, θα λάβει μόλις
για τρία χρόνια τη σύνταξη χηρείας και μετά θα περιμένει μέχρι το 67ο έτος για
να ξαναπάρει το τμήμα της σύνταξης που δικαιούται! Είναι και αυτός ένας τρόπος
για να καταδικάζονται οι οικογένειες που χάνουν κάποιο οικείο τους πρόσωπο στην
πλήρη ένδεια και να τιμωρούνται από πάνω, γιατί είχαν μικρή ηλικία όταν επήλθε
η απώλεια!
Αντί επιλόγου
Μετά απ' όλα αυτά, σε ένα πράγμα θα συμφωνήσουμε με
την κυβέρνηση: Οτι η μεταρρύθμισή της έχει «ταξικό πρόσημο», όπως έλεγε ο
υπουργός Εργασίας όταν την παρουσίασε για πρώτη φορά, πριν από μερικούς μήνες.
Μόνο που αυτό είναι το πρόσημο της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας του
κεφαλαίου, που περνάει πάνω από τα συντρίμμια των ασφαλιστικών και άλλων
δικαιωμάτων των εργαζομένων και του λαού. Απ' αυτή τη σκοπιά, η αντιασφαλιστική
μεταρρύθμιση που ετοιμάζει η κυβέρνηση είναι μια γενναία συνεισφορά προς το
μεγάλο κεφάλαιο, με μεγάλες αποδόσεις, τόσο στο άμεσο όσο και στο μακροπρόθεσμο
μέλλον.
