Ο πλανήτης Kepler-78 δεξιά και η Γη αριστερά |
Δύο ερευνητικές ομάδες κατάφεραν, για πρώτη φορά να μετρήσουν την μάζα ενός εξωπλανήτη παρόμοιου μεγέθους αυτού της Γης, συγκεκριμένα του Kepler-78p,ο οποίος είναι ελαφρά πιο πλατύς από τη Γη.
Ο Kepler-78 βρίσκεται σε τροχιά γύρω
από ένα αστέρι του αστερισμού Cygnus, 123 parsecs (400 έτη φωτός) μακριά από τη Γη.
Οι αστρονόμοι βελτιώνουν την ικανότητά τους να βρίσκουν τους πολλούς, μικρούς, παρόμοιου μεγέθους με τη Γη πλανήτες που βρίσκονται διασκορπισμένοι στο Σύμπαν έξω από το ηλιακό μας σύστημα, αλλά το να βρουν στοιχεία για τη σύστασή τους είναι πολύ δυσκολότερο. Τα στοιχεία από τις έρευνες δείχνουν ότι η πυκνότητα του Kepler-78p είναι παρόμοια με αυτή της Γης, γεγονός που υποδηλώνει ότι έχειπαρόμοια σύσταση πετρωμάτων και σιδήρου.
Αυτές είναι και οι μόνες ομοιότητες. Ο Kepler-78p ταξιδεύει σε τροχιά 40 περίπου φορές κοντινότερη στο αστέρι του από ότι ο Ερμής στον Ήλιο, ένας χρόνος (δηλαδή μια πλήρη περιστροφή γύρω από το αστέρι του) διαρκεί μόνο 8,5 ώρες και η θερμοκρασία στην επιφάνειά του φτάνει περίπου τους 2.000-2.900 βαθμούς Κελσίου.
Ο Kepler-78p ειναι ένας από τους πρόσφατα ανακαλυφθέντες εξωπλανήτες οι οποίοι έχουν περιόδους τροχιάς μικρότερες της μίας μέρας, αναφέρει ο αστρονόμος Francesco Pepe του Πανεπιστημίου Τζενέβα της Ελβετίας, ο οποίος ηγείται μιας από τις δύο ερευνητικές ομάδες οι οποίες υπολόγισαν τη μάζα του πλανήτη.
«Μπορεί να εκληφθεί ως ένας πλανήτης λάβας παρά ένας πλανήτης που μοιάζει στη Γη» αναφέρει.
Δεν είναι ακόμα καθαρό πως ο Kepler-78p έφτασε τόσο κοντά στο αστέρι γύρω από το οποίο κινήται σε τροχιά καθώς και το αν συνεχίζει να πλησιάζει, πρόσθεσε.
Υπολογισμός της μάζας
Η μάζα ενός εξωπλανήτη συνήθως υπολογίζεται με βάση την κίνηση ταλάντωσης χάρη στην ελκτική δύναμη που ασκεί ο πλανήτης στο αστέρι του -μια κίνηση που μετριέται με βάση τις αλλαγές στην ταχύτητα με την οποία το αστέρι κινείται προς ή από τη Γη.
Η ταχύτητα αυτή μπορεί να υπολογιστεί εξετάζοντας της κινήσεις Doppler του φωτός του αστεριού. Η μάζα των εξωπλανητών στο μέγεθος της Γης είναι συνήθως δύσκολο να εκτιμηθεί καθώς έχουν πολύ μικρή επίδραση στο αστέρι τους.
Όμως ο Kepler-78p βρίσκεται αρκετά κοντά στο αστέρι του έτσι ώστε να προκαλέσει μετρήσιμη ταλάντωση.
Χρησιμοποιώντας στοιχεία φασματογράφου, ο Pepe και η ομάδα του υπολόγισαν της μάζα του πλανήτη στις 1,86 φορές αυτής της Γης.
Οι μετρήσεις βρίσκονται σε συμφωνία με τα αποτελέσματα μιας άλλης ομάδας, της οποίας επικεφαλής είναι ο αστρονόμος Andrew Howard του Πανεπιστημίου της Χαβάης στη Μανόα, οι οποίοι υπολόγισαν τη μάζα σε 1,69 φορές αυτής της Γης.
Η Sara Seager, επιστήμονας που ασχολείται με τους πλανήτες, του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μαασαχουσέτης (ΜΙΤ) στο Κέιμπριτζ και μέλος της επιστημονικής ομάδας του Kepler, δήλωσε ότι τα αποτελέσματα αντιπροσωπεύουν μια αναπόφευκτη πορεία προς ανακάλυψη και άλλων πλανητών που μοιάζουν με τη Γη.
«Σε αυτή την περίπτωση η νέα ανακάλυψη μπορεί να φαίνεται στοιχειώδη», λέει η Sager, η οποία δεν αναμείχθηκε σε καμία από τις δύο μελέτες, «αλλά οι αστρονόμοι είναι ενθουσιασμένοι καθώς αναφορικά με τη μάζα, το μέγεθος και τη σύσταση είναι ό,τι κοντινότερο έχουμε στη Γη, παρόλο που η τροχιά είναι τόσο διαφορετική και ο πλανήτης πολύ πιο ζεστός από τη Γη».
Πλανήτες παρόμοιοι με τη Γη και με παρόμοια τροχιά είναι πιθανόν να είναι άφθονοι στο Σύμπαν, αλλά, καθώς η ταλάντωση που προκαλούν στα αστέρια τους είναι ελάχιστη, το να μπορέσουν οι επιστήμονες να υπολογίσουν τη μάζα τους είναι σημαντικά πιο δύσκολο από την περίπτωση του Kepler-78.
Ο Pepe θεωρεί ότι θα μπορούσαν να βρουν πλανήτες στο μέγεθος της Γης με πιο ευρείες τροχιές, εάν αυτοί ανήκουν σε «πιο ήσυχα» συστήματα.
Σε αυτή την περίπτωση η χαμηλή δραστηριότητα στην επιφάνεια των αστεριών κάνει την επίδραση των πλανητών ευκολότερη να ανιχνευθεί.