Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2015

ΙΡΛΑΝΔΙΑ:Ο μύθος της εξόδου από το μνημόνιο...και η βάρβαρη πραγματικότητα που βιώνουν τα λαϊκά στρώματα

Η έξοδος της Ιρλανδίας από το μνημόνιο έγινε επισήμως στα μέσα Δεκέμβρη του 2013, όταν την ανακοίνωνε εν «χορδαίςκαι οργάνω» ο Ιρλανδός κεντροδεξιός πρωθυπουργός Εντα Κένι σε συνεργασία με τους σοσιαλδημοκράτες Εργατικούς που συμμετέχουν στην κυβέρνησή του. Λίγες μέρες μετά, ο Κένι ανακοίνωνε νέα οδυνηρά μέτρα λιτότητας «για τουλάχιστον ένα χρόνο», ζητώντας από τα φτωχά, λαϊκά νοικοκυριά «υπομονή» και νέες θυσίες για το καλό «της ανάπτυξης». Δηλαδή των μονοπωλίων, των αστών, της πλουτοκρατίας...
Το 2014 πέρασε αλλά ούτε τότε δεν εξαφανίστηκαν
τα αντιλαϊκά νομοθετήματα, όπως η κατάργηση επιδομάτων πρόνοιας για ηλικιωμένους και νέους, η αύξηση του κόστους των υπηρεσιών Υγείας, το «μαχαίρι» σε οικογενειακά βοηθήματα για την πληρωμή υποθήκης σε περίπτωση ανεργίας και η γενικότερη, συνεχής υποβάθμιση της ζωής των λαϊκών νοικοκυριών. Δε σταμάτησαν, βεβαίως, ούτε οι νέοι φόροι, ούτε τα νέα δυσβάσταχτα μέτρα, με πρώτο και «καλύτερο» την επιβολή τιμολογίων ύδρευσης, που μπήκε μπρος τον περασμένο Οκτώβρη και τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Γενάρη 2015...
Σήμερα, για πρώτη φορά στα χρονικά της χώρας, το αγαθό του νερού, που διόλου δε σπανίζει στην πράσινη ιρλανδική γη, έγινε «φαρμάκι» με πρόσχημα τις παρελθούσες «μνημονιακές υποχρεώσεις» στην τρόικα. Παρά τις έντονες αντιδράσεις και τις μαχητικές διαδηλώσεις εκατοντάδων χιλιάδων Ιρλανδών σε όλη τη χώρα, η κυβέρνηση Κένι προχώρησε ταχύτατα στην ίδρυση της ημικρατικής εταιρείας «Irish Water», θυγατρική της«ERVIA», (πρώην «Bord Eireann», ως τον Ιούνη του 2014), που αποδείχθηκε στην πραγματικότητα ένας «Δούρειος Ιππος» για τα μονοπώλια. Εν προκειμένω, για τη βρετανική πολυεθνική εταιρεία... πετρελαίου και φυσικού αερίου «CENTRICA», που θέλησε να βάλει στο χέρι και το ιρλανδικό νερό, πέρα από τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων σε Βρετανία, Βόρεια Αμερική και όπου αλλού βρει πρόσφορο έδαφος.
Οι υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης, που, βεβαίως, δεν ήταν τζάμπα αλλά πληρώνονταν από τον ιρλανδικό λαό έμμεσα μέσω της φορολογίας, όχι μόνο ιδιωτικοποιήθηκαν αλλά και θα απαιτηθεί να χρυσοπληρωθούν με κόστος έως και 500 ευρώ το χρόνο από αρκετά λαϊκά νοικοκυριά, ανάλογα με τα μέλη και τις ανάγκες κατανάλωσης. Τα έσοδα για μερικά χρόνια θα πηγαίνουν, υποτίθεται, για την εξυπηρέτηση του δανείου των περίπου 67 δισ. ευρώ. Μετά θα μπαίνουν ολόκληρα στα ταμεία της «CENTRICA» ή όποιου άλλου ομίλου θελήσει να τα αναλάβει, εκτός και εάν ανατρέψει τα δεδομένα με τον αγώνα του ο ιρλανδέζικος λαός...
Συνεπώς, και στην περίπτωση της Ιρλανδίας, το μνημόνιο «έφυγε» αλλά τα αντιλαϊκά μέτρα, που έσπειρε για να αυξηθεί η κερδοφορία του κεφαλαίου, έμειναν, γεννώντας δεκάδες εφιάλτες για τον ιρλανδικό λαό:
  • Αύξηση της ημι-απασχόλησης και εντατικοποίηση των ελαστικών σχέσεων εργασίας, που εξασφαλίζουν μισθούς πείνας ιδιαίτερα στους σημερινούς 20άρηδες και 30άρηδες. Πάνω από το 30% προσπαθούν να επιβιώσουν, στην καλύτερη περίπτωση, με τετράωρη απασχόληση ή δουλεύουν «εθελοντικά», ευελπιστώντας σε μία μελλοντική θέση εργασίας, ή συμβιβάζονται με βραχυπρόθεσμες συμβάσεις εργασίας, που δεν του εξασφαλίζουν ούτε σταθερές ώρες και αποδοχές εργασίας μέσα στη βδομάδα. Η «ημι-απασχόληση» (μισή δουλειά, μισή ζωή...) ανθεί ιδιαίτερα στο εμπόριο λιανικής, καθώς οι 92.800 θέσεις εργασίας που είχε ο κλάδος το 2008 αυξήθηκαν σε 147.000 το 2014 (ρεπορτάζ στην εφημερίδα «Irish Examiner» στις 5/1/15).
  • Μείωση του εισοδήματος των λαϊκών νοικοκυριών κατά τουλάχιστον 20% κατά μέσο όρο μεταξύ 2008 - 2014 (Nevin Economic Research Institute).
  • Το ένα τέταρτο του πληθυσμού των περίπου 4.600.000 Ιρλανδών στερείται, πριν και μετά το μνημόνιο, σημαντικές βασικές υπηρεσίες και αγαθά λόγω φτώχειας.
  • Πάνω από 750.000 Ιρλανδοί ζουν βουτηγμένοι στην ανέχεια και τη φτώχεια, εκ των οποίων το 25% είναι παιδιά και έφηβοι (όπως αποκαλύπτει έρευνα που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Ιούνη στην ιστοσελίδα «Irishcentral.com»). Επιπλέον, το 58% των φτωχών δεν έχει σχέση με την αγορά εργασίας, καθώς είναι συνταξιούχοι, φοιτητές, παιδιά ή ανάπηροι.
  • Το 16% των ενηλίκων που έχει δουλειά είναι χαμηλόμισθοι που αδυνατούν να εξασφαλίσουν τα βασικά για την επιβίωση.
  • Οι κατασχέσεις πρώτης κατοικίας εντείνονται παρά το σπάσιμο της φούσκας των ακινήτων, που αγοράστηκαν πανάκριβα με στεγαστικά δάνεια και τα οποία οι δανειολήπτες καλούνται να τα πληρώσουν χρυσά και να τα αποπληρώσουν παρά τη σημερινή, σημαντική μείωση της αξίας τους. Παράλληλα, οι ανάγκες για φτηνές εργατικές κατοικίες αυξάνονται, λόγω πολλαπλασιασμού του αριθμού των αστέγων που χάνουν τα σπίτια τους από τις τράπεζες ή την «Εθνική Αρχή Διαχείρισης Περιουσιών» (NAMA) που τα παίρνει υπό την κυριότητά της.
  • Τη σκληρή μοίρα των χιλιάδων αστέγων στην Ιρλανδία αναμένεται να ακολουθήσουν σύντομα και άλλοι, αφού υπολογίζεται πως σήμερα πάνω από το 1/5 των δανειοληπτών στεγαστικών δανείων αδυνατούν να πληρώσουν τις δόσεις τους, χρωστώντας πάνω από τρεις μήνες.
  • Παράλληλα με την έκρηξη των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων και τις κατασχέσεις πρώτης κατοικίας, παρατηρείται, ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, αύξηση των ενοικίων κατά περίπου 15%, ενώ το 25% των ενοικιαστών φοβάται πως θα χάσει τη στέγη που έχει σήμερα λόγω ακρίβειας ή ανεργίας (διόλου απίθανο, εάν συλλογιστεί κανείς τη διαπίστωση που έκανε τον περασμένο Δεκέμβρη ο Εθνικός Σύνδεσμος Οικοδομικών Συνεταιρισμών, «NABCO», ότι το 25% των νοικοκυριών στην Ιρλανδία που ζει στο ενοίκιο ξοδεύει πάνω από το 40% του εισοδήματός του στην καταβολή μηνιαίου μισθώματος...).
  • Πάνω από τα 3/4 των μισοτελειωμένων ανεγειρόμενων οικοδομών υπολογίζεται πως φιλοξενούν οικογένειες αστέγων, καθώς μόνο μέσα στο 2014 εκτιμάται πως έμειναν άστεγα πάνω από 10.000 νοικοκυριά.
  • Διευρύνθηκαν ακόμη περισσότερο οι ταξικές ανισότητες αλλά και οι εισοδηματικές. Το 10% των πλουσιότερων νοικοκυριών στην Ιρλανδία απολαμβάνει το 24% του ΑΕΠ και το 10% των φτωχότερων κάτι λιγότερο από το 3%.
  • Οι φόροι εισοδήματος για όσους Ιρλανδούς παραμένουν εργαζόμενοι αυξήθηκαν το διάστημα 2013 - 2014 κατά 8,9%, παρά τα ευνοϊκά νούμερα για την αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου και των μεγάλων επιχειρήσεων και την ιδιαίτερα χαμηλή φορολογία των εταιρειών που παραμένει στο 12%, ούσα από τις χαμηλότερες (αν όχι η χαμηλότερη) στην Ευρώπη.
Παρά τα παραπάνω, αμείλικτα στοιχεία, η κεντροδεξιά συγκυβέρνηση Κένι, μπροστά και στις, όπως όλα δείχνουν, επικείμενες εντός του 2015 βουλευτικές εκλογές μιλάει για «επιτυχία». Και βέβαια διατυμπανίζει ως «επιτυχία» την αύξηση κερδοφορίας των επιχειρήσεων, τη μικρή μείωση της ανεργίας, που τον περασμένο Αύγουστο είχε μετρηθεί λίγο παραπάνω από το 11%. Την επόμενη Τετάρτη, 14 τρέχοντος μηνός, έχει συγκαλέσει υπουργικό συμβούλιο με στόχο την λήψη νέων μέτρων για περαιτέρω «μείωση» της ανεργίας. Αυτό, ωστόσο, που αποφεύγει να πει ο Κένι είναι ότι η μείωση της ανεργίας μέσω των 90.000 νέων θέσεων εργασίας, που οραματίζεται πως θα δημιουργήσει μέσα στο 2015, δε θα είναι πλήρους απασχόλησης αλλά ένα σίγουρο εισιτήριο για περισσότερη φτώχεια, ανέχεια και αλυσσοδέσιμο της εργατικής τάξης στους μηχανισμούς της στυγνής εκμετάλλευσης που στήνουν οι κεφαλαιοκράτες. Και αυτό γίνεται περίφημα με ή χωρίς μνημόνια.

Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ